Z radością prezentujemy nasz raport „Konsultacje pod lupą – obywatelska ocena konsultacji społecznych przeprowadzonych w Olsztynie w latach w latach 2011 – 2016”.
Przez ostatnie miesiące analizowaliśmy rozmaite informacje dotyczące 40 projektów realizowanych przez Urząd Miasta, które zostały poddane konsultacjom. Chcieliśmy zrobić to, czego nie dokonał nigdy ratusz – sprawdzić, czy konsultacje społeczne w Olsztynie dają realne możliwości wpływu na decyzje podejmowane przez Prezydenta Olsztyna. Następnie podsumowaliśmy zgromadzone przez nas dane i opisaliśmy je w raporcie.
Jakie wnioski płyną z naszego opracowania? Konsultacje w Olsztynie zazwyczaj trwały dość krótko (w 31 przypadkach krócej niż 2 miesiące), zaś w prawie połowie przypadków (19 z 40) nie odbyło się ani jedno spotkanie otwarte dla mieszkańców, w trakcie którego mogliby oni porozmawiać na temat projektu poddanego konsultacjom. Dowiedzieliśmy się również, że konsultacje przeprowadzone były raczej w zachowawczych formach. Ponadto okazało się, że Prezydent Olsztyna wielokrotnie łamał obowiązki nałożone na niego uchwałami Rady Miasta Olsztyna – m.in. nie publikował raportów z konsultacji (23 razy) czy nie informował radnych o przeprowadzonych konsultacjach (aż 32 razy). Oczywiście nasz raport zawiera także inne informacje.
Najważniejsze, aby ratusz wyciągnął obecnie wnioski z naszego raportu i zaczął organizować konsultacje w taki sposób, by olsztynianie mieli wpływ na rozwój naszego miasta. Liczymy również na to, że Prezydent Olsztyna zacznie respektować postanowienia uchwały Rady Miasta określającej tryb przeprowadzania konsultacji.
Oto nasze najważniejsze postulaty:
- Co do zasady konsultacje powinny trwać dłużej niż dotychczas. Większość ocenionych przez nas konsultacji dotyczyła dużych i skomplikowanych projektów, mimo to trwały one dość krótko
- Konsultacje o wiele częściej powinny przybierać bardziej aktywne formy. Oprócz spotkań informacyjnych czy możliwości składania wniosków, standardem powinny być np. warsztaty czy organizowanie grup liderów
- Konieczne jest opracowanie wytycznych dotyczących sposobu umieszczania informacji na platformie konsultacji społecznych
- Raporty z konsultacji społecznych oraz protokoły ze spotkań powinny być przygotowywane według jednolitego schematu
- Raporty i protokoły powinny zawierać informacje o liczbie uczestników konsultacji
- Pracownicy odpowiedzialni za udzielanie odpowiedzi w trakcie konsultacji oraz przygotowywanie raportów czy protokołów powinni działać jawnie
- Mieszkańcy powinni mieć możliwość zweryfikowania, w jaki sposób, kiedy i kogo poinformowano o planowanych konsultacjach społecznych
- Konsultacje społeczne powinny być poddawane regularnej ewaluacji, której wyniki są dostępne publicznie
- Prezydent Olsztyna musi respektować postanowienia uchwały Rady Miasta dotyczącej przeprowadzania konsultacji społecznych